دسته: کتاب‌باز

مرد ۳۵ ساله‌ی ایرانی که در موج مهاجرتی به اروپا خودش را افغانستانی جا می‌زند و به صورت غیرقانونی از مرزهای خشکی و دریایی عبور می‌کند و بعد از رد شدن از ترکیه و یونان و صربستان و کرواسی و تعدادی کشور دیگر خودش را به آلمان می‌رساند تا در این کشور پناهنده شود. اما در‌ آن‌جا پناهندگی‌اش پذیرفته نمی‌شود و حالا او را سوار هواپیما کرده‌اند که بفرستندش به افغانستان. به سرزمینی که ادعا کرده اهل آن‌جاست!     مهاجر مرجوعی نویسنده: محمدرضا ذوالعلی ناشر: موسسه تالیفی ارشدان نوبت چاپ: ۱ سال چاپ: ۱۳۹۹ تعداد صفحات: ۲۸۵ شابک: ۹۷۸۶۲۲۰۸۰۱۱۵۳ علی‌رغم صدای پربسامد مهاجرت در رسانه‌ها، ادبیات داستانی ایران از موضوع مهاجرت بهره‌ی چندانی نبرده. ایران در چهار دهه‌ی اخیر هم کشوری مهاجرفرست بوده و هم کشور مهاجرپذیر. عمده‌ی مهاجرانی که وارد کشور ایران شده‌اند افغانستانی…

یکی از پربسامدترین مضمون‌های کتاب «دولت مدرن و بحران قانون»، بی‌قراری انسان ایرانی در یک قرن اخیر است. بی‌قراری و بحران هویتی که ناشی از تناقض‌های به وجود آمده از «رابطه‌ی دولت، مذهب و ملت و مبنای قانون‌نویسی» و «تعریف هویت ایرانی» بعد از انقلاب مشروطه است. فیرحی در این کتاب ریشه‌ی اصلی این بحران‌ها را یک مسئله‌ی فقهی می‌داند، یک دعوا بین طرفداران فقه سنتی در شیعه و پیروان فقه مدرن که قرائتی متفاوت از نقش مردم در حاکمیت دارند. کتاب «دولت مدرن و بحران قانون» آخرین کتاب داود فیرحی است. کتابی که فصل خلاصه و نتیجه‌گیری آن هرگز نگاشته نشد؛ چرا که فیرحی قبل از نوشتن آخرین فصل کتاب در ۲۱ آبان ۱۳۹۹ به دلیل ابتلا به کرونا درگذشت. آخرین جملات کتاب او یک پیش‌بینی از آینده‌ی جامعه‌ی…

نگاهی به رمان «دشت» نوشته‌ی ریحانه افضلی رد مرز و ترس از رد مرز از تجربه‌های خاص مهاجران افغانستانی در ایران است. شاید اگر بگوییم چند نسل از مهاجران با طعم این تجربه در ایران بزرگ شده‌اند بیراه نگفته باشیم. ورود مهاجران افغانستانی به ایران به اوایل انقلاب اسلامی ایران و حمله‌ی شوروی به افغانستان برمی‌گردد. در ایران حکومتی بر سر کار آمده بود که داعیه‌ی جهان‌وطنی و امت اسلامی داشت. جمعیتی میلیونی نیز از آوارگان افغانستانی برای فرار از سلطه‌ی کفر به ایران پناه آوردند. تا پایان دهه‌ی ۶۰ به دلایل مختلف آنان در شهرها و روستاهای ایران پذیرفته شدند. هم مرزهای ایران برای برادران مسلمان باز بود، هم سیستم اداری ایران بعد از انقلاب از هم پاشیده بود و توان مدیریت مهاجران را نداشت. اما از ابتدای دهه‌ی ۷۰…

تقریباً یک سوم مهاجران قانونی کشور در شهر و حواشی تهران زندگی می‌کنند. پویا علاءالدینی و همکارانش در کتاب «افغانستانی‌ها در شهر تهران» کوشیده‌اند با شیوه‌ای توصیفی، اجرای مشاهدات میدانی و مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته، تصویری همه‌جانبه از زیست مهاجران افغانستانی در محله‌های فرحزاد، هرندی، امین‌آباد و کوره‌پزخانه‌های محمودآباد به دست بدهند. محلاتی که بیشترین تراکم حضور مهاجران افغانستانی در شهر تهران را دارند و مشت نمونه‌ی خروار از زیست این مهاجران هستند. افغانستانی ها در شهر تهران (معیشت اسکان و تعاملات اجتماعی) نویسنده: پویا علاءالدینی و دیگران ناشر: کند و کاو نوبت چاپ: ۱ سال چاپ: ۱۴۰۰ تعداد صفحات: ۱۴۹ شابک: ۹۷۸۶۰۰۶۳۶۳۱۶۵ با عنوان فرعی «معیشت، اسکان و تعاملات اجتماعی» یکی از ارزشمندترین کتاب‌هایی است که در سالیان اخیر در مورد زیست روزمره‌ی مهاجران افغانستانی در ایران نگاشته شده است. طبق آمارهای آخرین سرشماری نفوس و…

می‌دانی بزرگ‌ترین گناه من چه بود؟ این‌که کتاب «سایه‌ها و شب دراز» را خوانده‌بودم. سال‌ها پیش. «کتاب بی‌نام اعترافات» را که دستم گرفتم، صفحه‌ی اول را که تمام کردم و رسیدم به اصل داستان یک‌جوری شدم. کلمه‌ها برایم آشنا بود. و صفحه به صفحه که جلو می‌رفتم قصه برایم آشناتر می‌نمود. حس می‌کردم داوود غفارزادگان به من خیانت کرده است. همان قصه‌ی قدیمی‌اش را بهم قالب کرده است! همان قصه‌ی کتاب «سایه‌ها و شب دراز» را: خانواده‌ای در دهه‌ی پنجاه که سرپرستش(پدر خانواده) می‌میرد و بار خانواده می‌افتد بر دوش پسرک نوجوان خانواده: قاسم. و خانواده‌ای که با فقر دست‌وپنجه نرم می‌کند و تلاش‌هایی که قاسم برای کار کردن و پول درآوردن و بزرگ شدن و مرد شدن می‌کند و... اما جلوتر که رفتم دیدم «کتاب بی‌نام اعترافات» یک حلقه‌ی داستانی دیگر…

ایده‌ی مرکزی کتاب «مقاومت در برابر خصوصی‌سازی و تلاش برای نجات مدارس دولتی» این است که ایده‌ی مدارس اجاره‌ای (مدارس شبه خصوصی) در آمریکا باید برچیده شود، معلمان باید استخدام دائمی باشند و برای سنجش عملکرد دانش‌آموزان نباید از کنکورها و آزمون‌های استانداردسازی‌شده استفاده کرد. دایان رویچ، فعال اجتماعی آمریکایی در این کتاب به شرح یک جریان چند دهه‌ای در حکمرانی آموزش و پرورش آمریکا می‌پردازد و سپس مبارزات مدنی علیه این جریان را با لحنی حماسی روایت می‌کند. مقاومت در برابر خصوصی‌سازی و تلاش برای نجات مدارس دولتی: تجربه‌ی آمریکا نویسنده: دایان رویچ مترجم: آرمان بهلولی، مهدی بهلولی، محمدرضا نیک‌نژادی ناشر: شیرازه کتاب ما نوبت چاپ: ۱ سال چاپ: ۱۳۹۹ تعداد صفحات: ۳۸۸ شابک: ۹۷۸۶۲۲۷۴۸۹۵۲۱ چیزی که در همان نگاه اول آدم را جذب می‌کند تناقض موجود در عنوان کتاب است: «مقاومت در برابر خصوصی‌سازی و…

«شیراز» را دوست داشتم. مجموعه داستان فوق‌العاده‌ای بود. گران بود. ولی ارزشش را داشت. ۳۱ داستان از ۳۱ نویسنده که شیراز داستان‌های‌شان متفاوت بود. قطعات پازل شهری بزرگ و پرقصه بودند. از سیمین دانشور و رسول پرویزی و ابوتراب خسروی تا احسان عبدی‌پور و محمد طلوعی بودند. جای دو تا نویسنده را البته خیلی خالی دیدم: شهریار مندنی‌پور و داستان شرق بنفشه‌اش که حافظیه و کتابخانه‌ی حافظیه را جاودانه کرده و حسن بنی‌عامری که شیراز داستان‌هایش پراند از سختکوشی و مرام و معرفت، مثل قصه‌های فرشته با بوی پرتقال و خانه‌ی شبگردها دور است۱.اما باز هم دوست‌داشتنی بود مجموعه داستان شیراز. جاهای مختلفی‌اش را خط کشیدم و زندگی کردم باهاش. می‌خواندم و خودم را غرق قصه‌های آدم‌های شیراز می‌کردم. حالاها دیگر تکلیفم با خودم مشخص شده است. ترافیک و ماشین‌ها…