پس از شناسنامه

پس از شناسنامه

دیاران, یادداشت‌های مطبوعاتی
مادران و فرزندانی که از شناسنامه‌ی ایرانی محروم بودند از تغییرات زندگی‌شان بعد از دریافت شناسنامه می‌گویند... مقاله‌ی منتشرشده در شماره‌ی هفتم نشریه‌ی اندیشه‌ی آینده (نشریه‌ی اجتماعی درباره‌ی مسائل جامعه‌ی ایران) در آذرماه سال ۱۴۰۲ مقدمه: زندگی صاحبان روایت‌های زیر، نقطه‌ی عطفی دارد که برای هر کدام‌شان سال‌ها و سال‌ها به تعویق افتاده بوده؛ نقطه‌ی عطفی که شاید برای دیگران، تنها یک کار معمول و پیش‌پاافتاده‌ی اداری مانند دیگر امورات اداری در کشور باشد. اما برای آنان نقطه‌ی عطف، آغاز استقلال یا تلاش برای پی گرفتن آرزوهای‌شان بود. از فرزندان مادر ایرانی و والدینی که با همسر افغانستانی ازدواج کردند تنها یک سوال پرسیدیم و آن هم اینکه زندگی‌شان بعد از دریافت شناسنامه تغییری کرده است؟ اگر آری، برای‌مان کمی از این تغییر بگویند. ۱. حمید، ۲۷ ساله، ساکن رباط‌کریم:…
ادامه مطلب
باز هم افغانی‌بگیر

باز هم افغانی‌بگیر

دیاران, یادداشت‌های مطبوعاتی
یادداشت منتشرشده در شماره‌ی ۴۷۷۲ روزنامه‌ی شرق مورخ ۲۵ بهمن ۱۴۰۲ پیرامون اخراج مهاجران افغانستانی در ایران. پیمان حقیقت‌طلب،‌ مدیر پژوهش اندیشکده‌ی دیاران: دوازدهم بهمن ماه بود که معاونت امنیتی انتظامی استانداری تهران در جلسه‌ی اجرایی «قرارگاه طرد اتباع غیرمجاز استان تهران» بر لزوم اخراج مهاجران بدون مدرک تاکید کرد و گفت: در خصوص اتباع غیر مجاز ساماندهی معنایی ندارد و فقط باید بازگشت به کشورهای مبدا صورت بگیرد[1]. پیش از این هم در استان‌ خراسان رضوی طرح‌های جمع‌آوری مهاجران بدون مدرک آغاز شده بود[2]. برخلاف تصوری که برخی افراد در جامعه ایجاد کرده‌اند، اخراج مهاجران افغانستانی در ۴-۵ سال اخیر به ویژه پس از روی کار آمدن طالبان در افغانستان بسیار افزایش یافته است. در آبان ماه امسال،‌ اصغر بلوکیان مدیر کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور…
ادامه مطلب
آیا ایران از مواهب رمیتنس برخوردار خواهد شد؟

آیا ایران از مواهب رمیتنس برخوردار خواهد شد؟

یادداشت‌های مطبوعاتی
یادداشت پیمان حقیقت‌طلب در صفحه‌ی باشگاه اقتصاددانان شماره ۵۹۴۲ مورخ ۱۶ بهمن ۱۴۰۲ روزنامه‌ی دنیای اقتصاد: لعیا زنی‌ میانه‌سال از خانواده‌ای پرجمعیت است. خواهر کوچک‌ترش سال‌ها پیش به آمریکا مهاجرت کرد. شکل مهاجرتش ابتدا تحصیلی بود. برای ادامه‌ی تحصیل در مقطع دکترا به آمریکا رفت. بعد از تحصیل در یک شرکت مشهور مشغول به کار شد و حالا ساکن آمریکا است. لعیا هر وقت از خواهرش صحبت می‌کند به تحصیلات و یا کار او اشاره نمی‌کند. به این اشاره می‌کند که خواهرش باعث پیشرفت خانواده‌اش شده. - داداش بزرگه‌م می‌خواست تریلی بخره. وام بهش ندادن. هر چی این در اون در زد بهش وام ندادن. به خواهرم گفت. اون از اون‌جا براش پول حواله کرد. داداشم تونست تریلی بخره. اون یکی خواهرم می‌خواست عروسی کنه. جهیزیه‌ش رو خواهرم کمک کرد.…
ادامه مطلب
مهاجر افغانستانی؛ نان‌خوری سربار یا شریک چرخه اقتصاد؟ گفت‌وگو با خبرگزاری مهر.

مهاجر افغانستانی؛ نان‌خوری سربار یا شریک چرخه اقتصاد؟ گفت‌وگو با خبرگزاری مهر.

دیاران, مصاحبه‌ها
چهارشنبه هفته گذشته خبری از اظهارات سردار سیدیحیی رحیم صفوی منتشر شد که در بخشی از آن به حضور چند میلیون مهاجر افغانی در ایران اشاره کرده و گفته بود: «بیش از ۵ میلیون افغان در ایران هستند؛ اگر برای هر وعده غذا فقط یک نان مصرف کنند، روزانه ۱۵ میلیون نان مصرف می‌شود. این برای کشور هزینه بر است.» این اظهارات خیلی زود به تیتر برخی رسانه‌ها تبدیل شد، رسانه‌هایی که در ماه‌های اخیر تلاش غیر قابل انکاری در زمینه ایجاد «افغانی‌ستیزی» داشته‌اند. تقطیع اظهارات سردار رحیم‌صفوی که در دیدار «وینست کاسارد» رئیس دفتر کمیته بین‌الملل صلیب سرخ، درباره ضرورت توجه این نهاد به شرایط مهاجرانی که از کشورهای جنگ‌زده به دیگر کشورها پناهنده می‌شوند سخن گفته بود باعث شد بار دیگر در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی موجی…
ادامه مطلب
دایاسپورا در سه پرده، بررسی سه کتاب مهاجرتی به‌مناسبت روز جهانی مهاجران در شهرکتاب مرکزی

دایاسپورا در سه پرده، بررسی سه کتاب مهاجرتی به‌مناسبت روز جهانی مهاجران در شهرکتاب مرکزی

ارائه‌ها, چندرسانه‌ای, دایاسپورا, کتاب‌های من
شنبه ۹ دی ماه ۱۴۰۲،‌ شهر کتاب مرکزی میزبان نشست «دایاسپورا در سه پرده،‌ بررسی سه کتاب مهاجرتی به مناسبت روز جهانی مهاجران» بود. «دایاسپورا، مقدمه‌ای بسیار کوتاه» نوشته‌ی کوین کنی با ترجمه‌ی پیمان حقیقت‌طلب، «ساکن دو فرهنگ، دیاسپورای ارمنی در ایران» نوشته‌ی روبرت صافاریان و «افغانستانی‌ها در شهر تهران» نوشته‌ی دکتر پویا علاءالدینی سه کتابی بودند که در این نشست با مجری‌گری فاطمه‌سادات موسوی به آن‌ها پرداخته شد. گزارش تصویری کوتاه این نشست در لینکدین شهر کتاب مرکزی قابل مشاهده است: بدترین چیزی که دوری از وطن دارد، دلتنگی برای آدم‌ها و جاها و خاطره‌ها نیست. بدترین چیزش حتی این نیست که سرزمین محل سکونت تا چند نسلْ مهاجر را غریبه می‌داند. بدترینش این است که بعد از مدتی، سرزمین محل تولد هم غریبت می‌شمارد؛ و آنچه از «وطن»…
ادامه مطلب
مهاجرین، چالش‌ها و فرصت‌ها: وضعیت‌شناسی

مهاجرین، چالش‌ها و فرصت‌ها: وضعیت‌شناسی

ارائه‌ها, دیاران
مهاجرین، چالش‌ها و فرصت‌ها : وضعیت شناسی عنوان هفدهمین پیش نشست چهارمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون بود که روز چهارشنبه ۶ دی ماه ۱۴۰۲ در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در شهر قم برگزار گردید. به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، هفدهمین پیش نشست چهارمین کنفرانس بین‌المللی فقه و قانون و اولین نشست از سلسله نشست‌ها پیرامون مهاجرین چالش‌ها و فرصت،ها؛ وضعیت شناسی امروز توسط گروه فرهنگی اجتماعی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی امروز (۶ ماه ۱۴۰۲) در محل این مرکز در قم برگزار شد. مشکل ثبت وقایع چهارگانه در مورد مهاجران در ایران محمدرضا زهرایی، دبیر علمی نشست مهاجرین، چالش‌ها و فرصت‌ها در این مراسم بیان کرد: از ابتدایی‌ترین مشکلات باید به ثبت وقایع چهارگانه ولادت، ازدواج، طلاق و مرگ اشاره کرد که امروز ثبت تولد اتباع غیرایرانی…
ادامه مطلب
روایتی از تغییر قانون تابعیت از طریق مادران ایرانی

روایتی از تغییر قانون تابعیت از طریق مادران ایرانی

ارائه‌ها, چندرسانه‌ای, دیاران, مصاحبه‌ها
پازل، پادکستی است که در گفت‌وگو با صاحب‌نظران به روایت تجربه‌های موفق تغییرات سیاستی در ایران و چگونگی وقوع این تغییرات می‌پردازد. در قسمت ششم، این پادکست به سراغ پیمان حقیقت‌طلب رفته و روند تغییر قانون تابعیت در مورد فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی را بررسی کرده است. در این روایت پیمان حقیقت‌طلب، از تجربه‌های شخصی و اقدامات مجموعه‌ی دیاران برای به ثمر نشستن اصلاح قانون و موانع و مراحل گوناگون آن صحبت کرده است. انجمن دیاران به خاطر این مجموعه اقدامات در این زمینه توانست در سال ۱۴۰۰ نخستین جایزه‌ی ملی سیاستگذاری در ایران را تصاحب کند.
ادامه مطلب
در مسیر بازگشت؟- گزارشی از ممنوعیت‌های جدید به‌کارگیری مهاجران افغان

در مسیر بازگشت؟- گزارشی از ممنوعیت‌های جدید به‌کارگیری مهاجران افغان

مصاحبه‌ها
مصاحبه با روزنامه‌ی هم‌میهن در مورد روندهای اخراج مهاجران افغانستانی از ایران در هفته‌ها و ماه‌های اخیر. منتشر شده در شماره روز ۲۷ آذر ۱۴۰۲ روزنامه‌ی هم‌میهن: ممنوعیت به‌کارگیری کارگران افغانستانی در مشاغلی غیر از مشاغل سخت به‌همراه وارد کردن فشار به مهاجران افغان ازطریق ندادن اجازه کار، منع دسترسی به خدمات بانکی، منع اجازه خرید و مالکیت و... اتفاق جدیدی نیست اما به‌نظر می‏رسد که امسال جدی گرفته شده و به اعتقاد فعالان اجتماعی این حوزه باتوجه به افزایش ورود مردم افغانستان به کشور و انتقاداتی که طی ماه‏های اخیر دراین‌باره مطرح می‏شود، با نظارت‏ها و محدودیت‏های بیشتری هم همراه شده است. طی چندین دهه حضور مهاجران افغان در ایران، همیشه این محدودیت‏ها وجود داشته اما حالا تغییرات دیگری هم رخ داده است، نسل دوم و سوم مهاجران افغان…
ادامه مطلب
قتل در میبد و ماجراهای پس از آن

قتل در میبد و ماجراهای پس از آن

مصاحبه‌ها
مصاحبه با خبرگزاری مهر در رابطه با قتل یک نوجوان ایرانی به دست یک افغانستانی در میبد یزد و حمله به محل زندگی مهاجران افغانستانی این شهر. هفته گذشته بعد از آنکه در یک درگیری جوان میبدی توسط جوان افغانستانی به قتل می‌رسد، اهالی این منطقه اطراف اردوگاه مهاجران جمع می‌شوند و جدا سازی و دور شدن محل زندگی آنها از میبد را مطالبه می‌کنند. بعد از «صباشهر» و «اقبالیه»، این بار درگیری میان مردم «میبد» و مهاجران افغانستانی توجه رسانه‌ها را به موضوع حضور پرتعداد آنها در ایران جلب کرد. بعد از حاشیه‌های پرتکرار ماه‌های اخیر در حوزه مهاجران، بالاخره به نظر می‌رسد دولت خط مشی جدیدی را اتخاذ کرده چراکه تا کنون حدود ۶ هزار و ۷۰۰ مهاجر غیرقانونی به کشورهای خود بازگردانده شده‌اند. روز گذشته (جمعه) احمد…
ادامه مطلب
نشست نقد و بررسی مستند «گیسلو»

نشست نقد و بررسی مستند «گیسلو»

ارائه‌ها, دیاران
گزارش خبرگزاری ایلنا از نشست اکران مستند «گیسلو» در دانشکده‌ی علوم ارتباطات دانشگاه علامه‌ طباطبایی به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی انجمن علمی مطالعات فرهنگی و رسانه، جلسه اکران و نشست مستند «گیسلو» به کارگردانی محمدصادق اسماعیلی روز دوشنبه ۲۹ آبان در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در جمع دانشجویان برگزار شد. در این جلسه که باید همکاری انجمن مطالعات فرهنگی و رسانه و همچنین کانون فیلم و عکس برگزار شد، محمدصادق اسماعیلی (کارگردان)، محمدعلی بهمنی قاجار (حقوق‌دان) و پیمان حقیقت‌طلب (مدیر پژوهش اندیشکده یاران) حضور داشتند. در ابتدای این نشست، کارگردان مستند «گیسلو» توضیحاتی ارائه داد و گفت: درباره عنوان مستند باید توضیحاتی بگویم که «گیسلو» زمانی اتفاق می‌افتد که دست آلوده‌ای به چشم برخورد کند. بنده طی این سالیانی که کار هنری کرده‌ام، همواره دغدغه…
ادامه مطلب