پس از شناسنامه

پس از شناسنامه

دیاران, یادداشت‌های مطبوعاتی
مادران و فرزندانی که از شناسنامه‌ی ایرانی محروم بودند از تغییرات زندگی‌شان بعد از دریافت شناسنامه می‌گویند... مقاله‌ی منتشرشده در شماره‌ی هفتم نشریه‌ی اندیشه‌ی آینده (نشریه‌ی اجتماعی درباره‌ی مسائل جامعه‌ی ایران) در آذرماه سال ۱۴۰۲ مقدمه: زندگی صاحبان روایت‌های زیر، نقطه‌ی عطفی دارد که برای هر کدام‌شان سال‌ها و سال‌ها به تعویق افتاده بوده؛ نقطه‌ی عطفی که شاید برای دیگران، تنها یک کار معمول و پیش‌پاافتاده‌ی اداری مانند دیگر امورات اداری در کشور باشد. اما برای آنان نقطه‌ی عطف، آغاز استقلال یا تلاش برای پی گرفتن آرزوهای‌شان بود. از فرزندان مادر ایرانی و والدینی که با همسر افغانستانی ازدواج کردند تنها یک سوال پرسیدیم و آن هم اینکه زندگی‌شان بعد از دریافت شناسنامه تغییری کرده است؟ اگر آری، برای‌مان کمی از این تغییر بگویند. ۱. حمید، ۲۷ ساله، ساکن رباط‌کریم:…
Read More
روایتی از تغییر قانون تابعیت از طریق مادران ایرانی

روایتی از تغییر قانون تابعیت از طریق مادران ایرانی

ارائه‌ها, چندرسانه‌ای, دیاران, مصاحبه‌ها
پازل، پادکستی است که در گفت‌وگو با صاحب‌نظران به روایت تجربه‌های موفق تغییرات سیاستی در ایران و چگونگی وقوع این تغییرات می‌پردازد. در قسمت ششم، این پادکست به سراغ پیمان حقیقت‌طلب رفته و روند تغییر قانون تابعیت در مورد فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی را بررسی کرده است. در این روایت پیمان حقیقت‌طلب، از تجربه‌های شخصی و اقدامات مجموعه‌ی دیاران برای به ثمر نشستن اصلاح قانون و موانع و مراحل گوناگون آن صحبت کرده است. انجمن دیاران به خاطر این مجموعه اقدامات در این زمینه توانست در سال ۱۴۰۰ نخستین جایزه‌ی ملی سیاستگذاری در ایران را تصاحب کند.
Read More
نشست نقد و بررسی مستند «گیسلو»

نشست نقد و بررسی مستند «گیسلو»

ارائه‌ها, دیاران
گزارش خبرگزاری ایلنا از نشست اکران مستند «گیسلو» در دانشکده‌ی علوم ارتباطات دانشگاه علامه‌ طباطبایی به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی انجمن علمی مطالعات فرهنگی و رسانه، جلسه اکران و نشست مستند «گیسلو» به کارگردانی محمدصادق اسماعیلی روز دوشنبه ۲۹ آبان در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در جمع دانشجویان برگزار شد. در این جلسه که باید همکاری انجمن مطالعات فرهنگی و رسانه و همچنین کانون فیلم و عکس برگزار شد، محمدصادق اسماعیلی (کارگردان)، محمدعلی بهمنی قاجار (حقوق‌دان) و پیمان حقیقت‌طلب (مدیر پژوهش اندیشکده یاران) حضور داشتند. در ابتدای این نشست، کارگردان مستند «گیسلو» توضیحاتی ارائه داد و گفت: درباره عنوان مستند باید توضیحاتی بگویم که «گیسلو» زمانی اتفاق می‌افتد که دست آلوده‌ای به چشم برخورد کند. بنده طی این سالیانی که کار هنری کرده‌ام، همواره دغدغه…
Read More
تابعیت مادرانه، یک قرن کشمکش سیاستی (در باب فراز و نشیب‌های تابعیت فرزندان مادر ایرانی- پدر غیرایرانی)

تابعیت مادرانه، یک قرن کشمکش سیاستی (در باب فراز و نشیب‌های تابعیت فرزندان مادر ایرانی- پدر غیرایرانی)

ارائه‌ها, دیاران
فرزندان مادر ایرانی- یک قرن کشمکش سیاستی- در باب فراز و نشیب‌های تابعیت فرزندان مادر ایرانی- پدر غیرایرانی «فرد ایرانی چه کسی است؟» ملاک ایرانی بودن چیست؟ زبان فارسی، دین و مذهب، نژاد، تاریخ مشترک یا سکونت در خاک ایران؟ کدام یک از این موارد ملاک اصلی ایرانی بودن به شمار می‌رود؟ این پرسشی است که بعد از انقلاب مشروطه همواره مطرح بوده است. ماده ۹۷۶ قانون مدنی ایران موسوم به قانون تابعیت است و علاوه بر خون مواردی از پذیرش بر اساس خاک را هم در خود دارد. این قانون مشخص می‌کند چه کسی ایرانی به حساب می‌آید و می‌تواند شناسنامه و پاسپورت ایران را داشته باشد و خود را ایرانی معرفی کند. هر چند این قانون مبنای کار قرار گرفته است؛ اما فراقانون آن و در پس اذهان،…
Read More
ایران دیگر مادر این بچه‌ها نیست

ایران دیگر مادر این بچه‌ها نیست

چندرسانه‌ای, دیاران, مصاحبه‌ها
مصاحبه با سایت عصرایران پیرامون لغو قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی در قانون سازمان ملی مهاجرت ایران عصر ایران؛ فرزانه احمدی _ تا سال 85 مادران ایرانی که همسر غیرایرانی دارند می‌توانستند برای فرزندانشان تابعیت و شناسنامه ایرانی بگیرند، در این سال قانونی تصویب شد که بچه‌های مادران ایرانی تا ۱۸سالگی نمی‌توانستند شناسنامه دریافت کنند و بعد از آن هم برای دریافت تابعیت ایرانی باید مراحل سختی را طی می‌کردند. فعالان مدنی در این سال‌ها تلاش زیادی کردند تا بتوانند شرایط را عوض کنند و بالاخره در سال 98 قانونی تصویب شد که فرزندان مادران ایرانی را به عنوان یک ایرانی به رسمیت شناخت. حدود 105 هزار نفر در سامانه‌ای که اعلام شده بود ثبت نام کردند که تاکنون تنها 14 هزار نفرشان شناسنامه گرفته‌اند. با این حال حالا پس از…
Read More
دیگر فرزند ایران نخواهند بود

دیگر فرزند ایران نخواهند بود

یادداشت‌های مطبوعاتی
لغو قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی در پوشش تصویب قانون سازمان ملی مهاجرت. مقاله منتشر شده در شماره روز ۲۶ آبان ۱۴۰۱ در روزنامه شرق: قانون سازمان ملی مهاجرت ایران بالاخره پس از کش و قوس‌های فراوان در روز یکشنبه ۲۲ آبان ماه ۱۴۰۱ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید. زمزمه‌های تشکیل این سازمان از سال ۱۳۹۷ در دولت شروع شد. لایحه ۱۷ ماده‌ای تشکیل «سازمان مهاجران اتباع خارجی» در سال ۱۳۹۹ از دولت به مجلس ارسال شد. لایحه‌ای که وظایف و مأموریت‌های تعریف‌شده‌اش برای سازمان مهاجرت همان‌هایی بود که اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در حال اجرای‌شان است. قانون سازمان ملی مهاجرت ایران بالاخره پس از کش و قوس‌های فراوان در روز یکشنبه ۲۲ آبان ماه ۱۴۰۱ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید. زمزمه‌های…
Read More
مجلس به دنبال لغو قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی

مجلس به دنبال لغو قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی

یادداشت‌های مطبوعاتی
سرمقاله روزنامه پیام ما در روز ۲۵ آبان ۱۴۰۱ زمزمه‌های تشکیل سازمان ملی مهاجرت به دولت قبل برمی‌گردد. در سال ۱۳۹۹ بود که لایحه‌ «سازمان مهاجران اتباع خارجی» از دولت به مجلس رفت. کاستی‌های این لایحه باعث شد تا نمایندگان طرح «سازمان ملی اقامت» را در سال ۱۴۰۰ تدوین کنند و در نهایت کلیات «قانون سازمان ملی مهاجرت» که ترکیبی از لایحه‌ی دولت و طرح نمایندگان بود در جلسه روز یکشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۱ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید. نابه‌سامان بودن ورود و خروج و اقامت مهاجران خارجی در ایران همواره در سالیان اخیر مورد اشاره‌ سیاست‌گذاران بوده است. متولیان امر در سالیان اخیر همواره از برابر بودن تعداد مهاجران دارای مدرک اقامتی و مهاجران بدون مدرک در ایران سخن می‌گفتند. کارگران بدون مدرک رقیب نیروی کار ایرانی و مهاجران…
Read More
گزارشی از آسیب‌های احتمالی موافقت مجلس با تأسیس سازمان ملی اقامت مهاجران: لغو قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی

گزارشی از آسیب‌های احتمالی موافقت مجلس با تأسیس سازمان ملی اقامت مهاجران: لغو قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی

مصاحبه‌ها
مصاحبه با روزنامه شرق پیرامون لغو قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی در لایحه‌ی سازمان ملی مهاجرت ایران: موافقت مجلس با کلیات طرح تأسیس سازمان ملی اقامت مهاجران، که هفته گذشته در صحن مجلس صورت گرفت، به باور برخی فعالان در حوزه اتباع و پناهندگان، محدودیت‌های این افراد را در داخل ایران بیشتر خواهد کرد، از شرایط تمدید و دریافت اقامت تا ماجرای پر‌پیچ‌وخم قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی که با سال‌ها تلاش فعالان مدنی، در سال ۹۸ تصویب شده بود، البته هرچند موانع برای استفاده از همین قانون هم باعث شد تعداد کمی از این فرزندان شناسنامه دریافت کنند اما در هر حال یک قانون مرجع به حساب می‌آمد.  نسترن فرخه: موافقت مجلس با کلیات طرح تأسیس سازمان ملی اقامت مهاجران، که هفته گذشته در صحن مجلس صورت گرفت، به…
Read More
خواستگاری هم با استعلام امنیتی! مروری بر اجرای قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی

خواستگاری هم با استعلام امنیتی! مروری بر اجرای قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی

یادداشت‌های مطبوعاتی
مروری بر اجرای قانون تابعیت فرزندان مادر ایرانی، سه سال پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی دوم مهرماه سال ۱۳۹۸ بود که بالاخره پس از کش‌وقوس‌های فراوان شورای نگهبان «اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی» را تأیید کرد تا این قانون برای اجرا به دولت ابلاغ شود. به عقیده بسیاری از صاحب‌نظران این اصلاح قانون، بیانگر یک تغییر سیاستی در این زمینه بود. تغییری که در یک حرکت فراجناحی در مجلس دهم به سرانجام رسید. چرا‌که در دهه ۶۰ فرزندان مادر ایرانی و پدر غیرایرانی با فرایندی ساده صاحب شناسنامه می‌شدند. اما در دهه ۷۰ این روند دشوار شد. در سال ۱۳۸۵ نمایندگان مجلس وقت قانونی را تصویب کردند که به موجب آن عملا اکثر فرزندان مادر ایرانی و پدر غیرایرانی…
Read More
مهم این است…

مهم این است…

سپهرداد
حس خوبی‌ به‌شان داشتم. قصه‌ی زندگی‌شان برایم پر از نکته بود. در یک روز بهاری دیدم‌شان، بعد از یک دوچرخه‌سواری نسبتا طولانی. دیگر وقت نشده بود که به خانه بروم. با همان دوچرخه و لباس دوچرخه‌سواری رفتم سر قرارمان. احتمالا کمی هم بوی عرق می‌دادم. نمی‌دانم. یادم هم رفت اسپری خوش‌بوکننده بزنم. توی خورجینم داشتم‌ها. همیشه این جور چیزها یادم می‌رود.تهران هنوز در رخوت نو شدن سال بود و خیابان‌هایش خلوت. از شهری نسبتا دور آمده بودند. یک سفر یک‌ روزه که بهانه‌اش هم‌صحبتی بود و قشنگی‌اش یک سفر دو نفره. من نمی‌دانستم که پسر افغانستانی است. خودش توی پیام‌ها و پرس و جوها گفته بود. همینش خوشحالم کرد. در حقیقت او یک افغانستانی-ایرانی بود. از پدر و مادری افغانستانی در ایران به دنیا آمده بود و اگر همه چیز…
Read More