گذشته و آینده‌ی نظم جهانی

گذشته و آینده‌ی نظم جهانی

از روزهای سنگاپور, کتاب‌باز
امروز آمیتا آچاریا، استاد دانشگاه آمریکایی واشنگتن مهمان مدرسه‌ی لی کوآن یو بود. کیشور محبوبانی هم هم‌صحبتش بود. بهانه‌ی مهمانی هم صحبت کردن در مورد کتاب آمیتا آچاریا، «گذشته و آینده‌ی نظم جهانی» بود. کتابی که تازه از تنور در آمده. کیشور محبوبانی به شوخی به آمیتا گفت تو ۵ سال برای نوشتن این کتاب وقت گذاشتی و آن را در بهترین زمان ممکن چاپ کردی. زمانی که ترامپ با تصمیم‌های ابلهانه‌اش دارد نظم جهانی را به گند می‌کشد و تو با این کتابت داری تاریخ را بررسی می‌کنی تا به ما بگویی که جهان بعد از افول غرب چطور خواهد بود. تو از کجا می‌دانستی که ترامپ دوباره سر کار خواهد آمد آخر؟!  بعد از نشست به نظرم آمد که این کتاب باید به فارسی ترجمه شود. به نظرم…
Read More
انتخابات مجلس سنگاپور

انتخابات مجلس سنگاپور

از روزهای سنگاپور
شنبه انتخابات مجلس سنگاپور بود. چند ماه بود که روزنامه‌ی رسمی‌شان (استریت‌تایمز) دائما در مورد این انتخابات خبر و محتوا کار می‌کرد. بارها و بارها نقشه‌ی محله‌های مختلف سنگاپور و تعداد سهمیه‌شان در مجلس سنگاپور را به شکل‌های مختلف کار کرده بودند. توی دوچرخه‌سواری‌های هفته‌های اخیر می‌دیدم که عکس‌ها و پوسترهای نامزدهای مجلس به در و دیوار است. بیشترین فعالیت را لورنس وونگ داشت به نظرم: نخست‌وزیرشان. این اولین انتخابات مجلس در ایام نخست‌وزیری لورنس وونگ است. لورنس وونگ متولد ۱۹۷۲ است (یعنی یک ۶ سالی از پدر من جوان‌تر) و دقیقا حالا یک سال می‌شود که نخست‌وزیر سنگاپور شده.  نخست‌وزیر سنگاپور یک جورهایی حکم رهبری کشور را دارد. یک سنتی دارند این سنگاپوری‌ها و آن این است که رهبران پیر خودشان به خواست خود کنار می‌روند و جایگزین انتخاب…
Read More
داستان رودخانه مکونگ: سدسازی و اثرات بیرونی آن

داستان رودخانه مکونگ: سدسازی و اثرات بیرونی آن

از روزهای سنگاپور
نیم ساعت آخر کلاس اقتصاد برای سیاست‌گذاری به بررسی اثرات بیرونی سدسازی‌های چین روی رودخانه‌ی مکونگ اختصاص داشت. استادمان از دکتر یو شیانگ لی از دانشگاه علوم و فناوری هنگ‌کنگ دعوت کرده بود که بیاید و عرض نیم ساعت یکی از آخرین مقالاتش در مورد اثرات سدسازی چین بر روی رودخانه‌ی مکونگ را ارائه بدهد. رودخانه‌ی مکونگ رودخانه‌ی بسیار طویلی است که از کوهستان‌های چین آغاز می‌شود و با عبور از میانمار، تایلند، لائوس و کامبوج به ویتنام می‌رسد. حیات و زندگی میلیون‌ها نفر در این ۶ کشور به این رودخانه‌ی پرآب وابسته است. چین بالادست‌ترین کشور در راه این رودخانه است. از سال ۱۹۹۰ تا به الان حدود ۱۱ سد هم بر این رودخانه ساخته است. دو تا سد Xiaowan و Nuozhadu جزء بزرگ‌ترین سدهای جهان هستند که در…
Read More
شایسته‌سالاری سنگاپوری‌ها

شایسته‌سالاری سنگاپوری‌ها

از روزهای سنگاپور, سپهرداد
یکی از چیزهایی که سنگاپوری‌ها به خصوص حکومت‌شان به آن خیلی می‌بالند شایسته‌سالاری است (ترجمه‌ی مریتوکراسی می‌شود شایسته‌سالاری دیگر؟). این‌که اگر کسی عرضه‌اش را داشته باشد حتما بالا می‌رود و ما توی کارهای‌مان به آدم‌های باعرضه نیاز داریم و این‌که آدم‌های باعرضه را در حاشیه نگه نمی‌داریم. کیشور محبوبانی توی کتاب زندگی‌نامه‌اش (زیستن در قرن آسیایی) هم داستان موفقیت حکومت سنگاپور در حرکت از یک کشور جهان سومی به کشور جهان اولی را در سه حرف تعریف می‌کند: MPH. M یعنی Meritocracy (شایسته‌سالاری)، P یعنی Pragmatism (عملگرایی) و H یعنی Honesty (صداقت) و مبارزه با فساد و دروغگویی در حاکمیت. من ویژگی شایسته‌سالاری را همان روزهای اول ترم تجربه کردم. امسال بیستمین سالگرد تاسیس مدرسه‌ی لی کوآن یو بود. به همین مناسبت جشن بزرگی در هتل شانگری‌لا برگزار کرده بودند.…
Read More
۱۰۰ روز در سنگاپور

۱۰۰ روز در سنگاپور

از روزهای سنگاپور
امروز آخرین کلاس این ترم هم برگزار شد و تمام. حالا فقط امتحان‌ها باقی مانده‌اند و سفر تایلند و البته که تازه اول مسیر است. آخرین درس، مبانی مدیریت دولتی بود. دوست نداشتم این درس را. استادش خوب و مهربان بود. یک بانوی جوان کره‌ای که روز آخری هم برای این‌که به‌مان خوش بگذرد کیک و بیسکوییت توی کلاس پخش کرد. اما خب، زیادی تئوری بود این درس و انتظارم را برآورده نکرد. البته که خوش گذشت. روز آخری ارائه داشتیم. ویسنته بدجور دست‌مان را توی گردو گذاشته بود. خودش توی شیلی یک ان جی او در مورد آموزش بچه‌ها داشت. گفت هی بچه‌ها بیایید در مورد سیستم آموزش سنگاپور و مدیریت دولتی آن ارائه بدهیم. ما هم گفتیم باشد و گفتیم متخصص این کار است و راحت پیش می‌رویم.…
Read More
روزهای آخر ترم در کالج گرین

روزهای آخر ترم در کالج گرین

از روزهای سنگاپور, سپهرداد
خب این روزها همه توی کالج گرین مشغول خرخوانی امتحان‌های هفته‌ی بعد هستند. چند نفری هم که کشورهای‌شان نزدیک است (اندونزیایی‌ها، مالزیایی‌ها، بعضی فیلیپینی‌ها و...) اول هفته رفتند خانه‌شان تا هفته‌ی بعد برای امتحان‌ها برگردند. این را از خلوتی زمین بدمینتون و تنیس روبه‌روی اتاقم می‌فهمم. هفته‌های پیش هر روز دم غروب تا ساعت ۱۰-۱۱ شب ملت مشغول بازی می‌شدند. راکت و توپ در اختیار است. می‌رویم به نگهبانی می‌گوییم و او اسم‌مان را یادداشت می‌کند و توپ و راکت می‌دهد. اما این روزها دیگر کسی بدمینتون بازی نمی‌کند. من و کاشف هم دیگر کمتر می‌رویم بوتانیک گاردن برای دویدن و پیاده‌روی دم غروب. یک زمانی هر روز می‌رفتیم حداقل ۴۵ دقیقه توی بوتانیک گاردنز می‌دویدیم. هر دوی‌مان خوب لاغر شده بودیم. من حتی ران‌هایم که به خاطر دوچرخه‌سواری پیوسته…
Read More
بازی کشورهای آسیای جنوب شرقی بین چین و آمریکا

بازی کشورهای آسیای جنوب شرقی بین چین و آمریکا

از روزهای سنگاپور
صبح شنبه خواب و بیدار بودم که صدای پیام‌های تلگرام دینگ دینگ پشت سر هم من را بیدار کرد. صدای زنگ موبایل نبود. کورمال کورمال موبایلم را جستم و از خواندن خبر حمله‌ی اسرائیل به ایران حالم بد شد. به تهران و غرب تهران حمله کرده بود. همان موقع به خانواده زنگ زدم. خواب بودند انگار. چند دقیقه بعد خودشان زنگ زدند. از صدای انفجارها بیدار شده بودند. خواهرم اول از همه به من پیام داد. بعد بابا و مامان. حرف زدیم و حسی از پریشانی تمام وجود را در برگرفت. این حس پریشانی تا عصرش با من همراه بود. تقریبا می‌توانم بگویم مهمانی ناهار دور هم جمع شدن فارغ‌التحصیل‌های پردیس بوکیت تیمای دانشگاه ملی سنگاپور را بهم زهرمار کرد. دانشگاه ملی سنگاپور ۱۲۰ سال عمر دارد. هر سال فارغ‌التحصیل‌های…
Read More
تابعیت مادرانه در مالزی

تابعیت مادرانه در مالزی

از روزهای سنگاپور
مالزی هفته‌ی پیش قانون تابعیت خودش را تغییر داد و زن‌های مالزیایی که خارج از کشور مالزی بچه‌دار می‌شوند هم می‌توانند تابعیت مالزیایی خودشان را به بچه منتقل کنند:https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/malaysia-approves-new-law-allowing-mothers-to-pass-on-citizenship-to-children-born-overseas امروز با جینگ هم‌کلاسی مالزیایی‌ام داشتم در موردش صحبت می‌کردم. جینگ لیسانس حقوق دارد و یک فوق‌لیسانس هم از دانشگاه لایدن هلند دارد و حالا هم هم‌کلاسی‌ام است. توی قوه قضاییه‌ی مالزی کار می‌کرده قبلا. با هم صحبت کردیم و بهش تبریک گفتم بابت تغییر قانونی که پیش آمده. ناراضی بود البته. می‌گفت ظاهرش تغییر کرده. اما وزارت کشور ما کلی بند و تبصره آورده و معنای قانون را ازش گرفته. گفته که تا من تایید نکنم حق نهایی شدن مدرک تابعیت وجود ندارد و… گفتم چه‌قدر عجیب. دقیقا شبیه وزارت کشور ایران. برایش کمی از قانون تابعیت ایران گفتم و…
Read More
شب فرهنگی مدرسه‌ی لی کوآن یو

شب فرهنگی مدرسه‌ی لی کوآن یو

از روزهای سنگاپور
از دو هفته‌ی قبلش به‌مان ایمیل داده بودند که اگر می‌خواهید توی شب فرهنگی مدرسه، غرفه‌ی کشور خودتان را داشته باشید به ما بگویید. حالم گرفته بود و به ایمیل جواب نداده بودم. همکاران سابق کم‌کاری زیاد داشتند و وقتی هم من با ۸۵۰۰ کیلومتر فاصله نشست را جلو برده بودم شروع کرده بودند به بدگویی در مورد من که چرا فلان چرا بهمان. خیلی برخورد تاثیرگذاری داشتند با من و حالم از هر گونه همکاری برای ایران به هم خورده بود. خبرهای ایران هم که پی در پی نومیدکننده. رمقی نداشتم که پرچم ایران را بالا ببرم. وقتش را هم نداشتم. دست تنها بودم و اصلا و ابدا نمی‌رسیدم. می‌دیدم که بقیه‌ی کشورها توی هفته‌ی آخر دارند خودشان را اماده می‌کنند و تمرین می‌کنند. حافظ و فائز برداشته بودند…
Read More
قزاقستان و سنگاپور

قزاقستان و سنگاپور

از روزهای سنگاپور, سپهرداد
امروز سفیر قزاقستان آمده بود مدرسه‌ی لی کوآن یو سخنرانی. موضوع سخنرانی موقعیت قزاقستان در راه‌های چندگانه و ارتباط با سنگاپور بود. ما دو هم‌کلاسی اهل قزاقستان داریم. یکی‌شان اسمش کامیلیا است. اولین بار که دیدمش یاد نقاشی‌های دوران صفویه از زنان زیبارو افتادم. خود نقاشی عالی‌قاپو بود. آن‌جا هر چه توی مغزم گشتم دیدم چه‌قدر از قزاقستان کم می‌دانم. امروز همین‌جوری برای این‌که نسبت به قزاقستان یک حس پیدا کنم رفتم. چند دقیقه قبل از نشست کمی از ویکی‌پدیا در مورد قزاقستان خواندم. مثلا این‌که جمعیتش ۲۰ میلیون نفر است و یکی از بزرگ‌ترین‌ کشورهای دنیا است (از نظر وسعت نهمین کشور). بزرگ‌ترین شهرش آلماتی فقط ۱.۸ میلیون نفر جمعیت دارد و اصلا کشور شلوغی نیست. درآمد سرانه‌ی مردمش هم خیلی بالا بود. خیلی بالاتر از ایرانی‌ها. از قبل…
Read More